آب و خاک دوعامل مهم حیاتی در راستای بقای حیات بشر و تمامی موجودات زنده بوده که حفظ و نگهداری این دو نعمت خدادادی از جمله وظایف تمامی انسان‌ها است.
طبق آخرین مطالعات صورت گرفته برای ایجاد ۲۵ میلی‌متر خاک چیزی حدود ۳۰۰ سال زمان نیاز است، بنابراین جلوگیری از فرسایش بیش ازحد خاک بسیار ضروری است.
از طرفی با توجه به خشکسالی‌های اخیر کنترل و ذخیره آب نیز از اهمیت بالایی برخورداراست. در این راستا حفاظت و کنترل منابع آب و خاک نیازمند انجام پروژه‌های آبخیزداری وآبخوانداری بوده که از همده ترین مسولیتها ووظایف منابع طبیعی است.
مدیرکل منابع طبیعی استان همدان با اشاره به اهمیت اجرای پروژه‌های آبخیزداری استان همدان در حفظ منابع پایه آب وخاک، اظهارکرد: تا این لحظه مطالعات حوزه‌های آبخیز در سطح ۶۷۱هزار هکتار صورت گرفته که از این مقدار تا سال ۹۷ تنها ۵۰ هزار هکتار درسطح استان پروژه آبخیزداری به‌صورت پراکنده انجام شده بود.
خزائی خاطرنشان کرد: خوشبختانه در سه‌سال گذشته مبلغ ۸۵ میلیارد تومان از محل اعتبارات ملی و استانی در راستای احداث پروژه‌های آبخیزداری در ۳۵ حوزه هزینه شده است.
این مقام مسئول با اشاره به هدف اجرای پروژه‌های آبخیزداری، افزود: درسال‌های گذشته پروژه‌های آبخیزداری با هدف مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز انجام شده که در این راستا کنترل سیلاب و رسوبات از حوزه‌های بالا دست و هدایت و ذخیره آن در حوزه‌های پایین دست صورت گرفته و در نهایت منجر به ایجاد رطوبت برای تقویت پوشش گیاهی در راستای جلوگیری از فرسایش خاک شده است
وی با بیان اینکه فرسایش خاک در سال تا سقف ۱۰ تُن درهکتار طبیعی بوده و این مقدار فرسایش به‌دلیل ایجاد دشت‌ها و ایجاد زمین‌های حاصلخیز برای انجام عملیات کشاورزی مفید است، تأکید کرد: اگر فرسایش خاک از ۱۰ تُن درهکتار درسال فراتر رود به این پدیده، فرسایش تشدید شونده گفته می‌شود که این پدیده براثر رگبارهای باران و بارش‌های ناگهانی که شامل عوامل طبیعی هستند و همچنین عوامل انسانی بهره‌برداری نادرست از منابع مانند چرای بی رویه دام ایجاد می‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی استان‌همدان با اشاره برمیزان فرسایش خاک در استان، تصریح کرد: در استان‌همدان به‌طورمتوسط سالانه بین ۱۵ تا ۱۶تُن درهکتار فرسایش خاک صورت گرفته که در سطح کشور این میزان قابل قبول است زیرا استان همدان در یک فلات بلند واقع شده و درحالیکه حوزه‌های آبخیز از ارتفاعات استان‌همدان منشعب و به سمت استان‌های همجوار می‌روند هیچگونه آبی از استان‌های دیگر وارد استان ما نمی‌شود.
وی با اشاره بر حوضه‌های آبخیز استان همدان، خاطرنشان کرد: دراستان همدان چهار حوضه آبریز شامل حوضه‌های آبریز قره‌چای که به سد ساوه منتهی می‌شود، گاماسیاب که به سد کرخه منتهی می‌شود، سفید رود به سد سفید رود در شمال کشور منتهی می‌شود و حوضه آبریز گاوشان که به سد دربندیخان عراق منتهی می‌شود، وجود دارد.
این مقام مسئول با تأکید بر اهمیت بالای مدیریت حوضه‌های آبریز در استان همدان، گفت: استان همدان دارای یک درصد مراتع کل کشور بوده که سه درصد علوفه کشور از این مراتع تأمین می‌شود بنابراین اجرای پروژه‌های آبخیزداری در راستای مدیریت آب و خاک و ایجاد رطوبت از اهمیت بالایی برخوردار است.
خزائی با اشاره به تعداد سازه‌های آبخیزداری در سطح استان، افزود: 24هزار سازه بزرگ وکوچک آبخیزداری در سطح استان وجود دارد که شامل بندهای خشکه‌چین، بندهای گابیونی وبندهای سنگین ملاتی است.
وی با اشاره بر وظایف هرکدام از بندهای احداث شده، اظهارکرد: بندهای خشکه‌چین توسط سنگ در آبراهه‌های کوچک برای کنترل سیل و فرسایش و رسوب به کار می‌روند، بندهای گابیونی درآبراهه‌های بزرگتر در راستای کنترل فرسایش و رسوب و مهار سیلاب ساخته شده و بندهای سنگین ملاتی در راستای انحراف آب، کنترل هرز آبها ، کنترل سیل و فرسایش و رسوب در انواع آبراهه‌ها ساخته می‌شوند.
خزائی در پایان باتأکید بر ممنوعیت شنا درسازه‌های آبخیزداری، گفت: با توجه به اینکه تا به این لحظه دو مورد غرق‌شدگی براثر شنا در سازه‌های آبخیز داری گزارش شده‌است از مردم تقاضا داریم از شنا کردن در این سازه‌ها خودداری کنند.
ادامه مطلب...
