دانستنی های کشاورزی: مهمترین علائم کمبود عناصر غذایی در درختان میوه

کمبود شدید عناصر غذایی در گیاه به صورت علایم مختلفی قابل تشخیص است. تغییر رنگ برگ ها، سوختگی، توقف رشد جوانه های انتهایی، تغییر شکل میوه ها، تفاوت در عملکرد، زودرسی، دیر رسی، کوچک شدن میوه ها، نارسایی در رشد، کاهش گسترش ریشه و افت خاصیت انبار داری میوه ها از نشانه های کمبود عناصر غذایی است. این نشانه ها گاه به گونه ای مشخص و زمانی به صورت مشابه در گیاهان ظاهر شده و به وسیله برخی کارشناسان با تجربه به عنوان ابزاری در تشخیص کمبودها به کار گرفته می شوند. لازم به ذکر است که این علایم در تمام گیاهان به صورت یکسان نمایان نمی شوند اما مطلبی که در این مقاله برایتان آماده کرده ایم به صورت کلی شما را با علائم مختلف کمبود عناصر غذایی در درختان آشنا میکند.

نیتروژن: در صورت کمبود ،نیتروژن از برگ های پیر به برگ های جوان منتقل شده و علایم کمبود اکثرا در برگ های پیر مشاهد می شود .توقف رشد و زردی برگ های پایین درخت از علایم کمبود نیتروژن است.
فسفر: توقف رشد برگ ها، کوچک شدن برگ ها و ارغوانی شدن برگ های پایینی
پتاسیم: رنگ پریدگی سوختگی حاشیه برگ ها و زرد شدن حاشیه برگ های پایینی در درخت انگور سبب خشک شدن نوک خوشه های انگور می گردد.

 

گوگرد: توقف رشد و زرد شدن برگ های پایینی
آهن: زرد شدن پهنک برگ های جوان و سبز باقی ماندن رگ برگ های آن، برگ های تازه روئیده زردی بیشتری نشان می دهند و در نهایت لکه های نارنجی بر روی برگ های انتهای توسعه می یابند.
روی: بارز ترین مشخصه کمبود روی ریز شدن برگ ها و جارویی شدن برگ های جوان در سرشاخه ­های درخت می­باشد وجود نقاط زرد کرمی در زمینه سبز تیره برگ های میانی کمبود روی سبب غیر همزمان رسیدن میوهای انگور می شود.
منگنز: کمبود منگنز شبیه سایر ریز مغذی ها در خاک های آهکی اتفاق می افتد. برگ ها زرد کمرنگ می شوند و این زردی از حواشی برگ شروع شده و به سمت رگ برگ میانی توسعه می باد.
بر: کمبود بر در درختان میوه سبب کاهش رشد و نمو پرچم ها، کاهش مدت گرده افشانی، سیاه شدن وسط میوه سیب و بد شکلی میوه می شود.
مس: کمبود مس در درختان میوه سبب ایجاد شاخه های پر رشد با برگ های درشت به رنگ سبز تیره و با لکه های زرد رنگ می­شود. در صورت تشدید کمبود تمام شاخه­ های جوان خشکیده می شوند.
کلر: خشکی برگ ها مخصوصا حواشی آنها از علائم عمومی کمبود کلر در درختان میوه است. در مقایسه با کمبود کلر سمیت آن گستردگی جهانی دارد.

ادامه مطلب...

دانستنی های کشاورزی: انواع روش های خاک ورزی

عملیات خاک ورزی دارای عناوین مختلفی می باشد که اغلب با یکدیگر اشتباه می شوند.بسیاری از عناوین دارای تعریف دقیق نبوده و اغلب دارای معانی مختلف در نقاط مختلف هستند. بعضی از مهمترین روشها عبارتند از : خاک ورزی مرسوم، شخم - کشت، شخم و کشت، کم ورزی یا خاک ورزی کم، خاک ورزی – کشت، خاک ورزی پوشش دار، دیسک – کشت، کشت بدون خاک ورزی، خاک ورزی نواری و خاک ورزی حفاظتی.

1. خاک ورزی مرسوم
تعداد عملیاتی که برای خاک ورزی مرسوم مورد نیاز است به نوع محصول و منطقه بستگی دارد. خاک ورزی مرسوم به طور نوعی ممکن است شامل عملیات زیر باشد :
1. شخم زدن و خرد کردن خاک.
2. خرد کردن و دیسک زدن بقایای گیاهی.
3. ایجاد شیار و پشته به منظور شکل دادن خاک.
4. استفاده از هرس بشقابی یا کولتیواتور مزرعه.
5. استفاده از هرسهای دندانه ای بلافاصله پس از شخم بهاره، به منظور کاهش خلل و فرج پر از هوا و تسطیح و فشردن سطح خاک.
6. استفاده از هرس دندانه فنری یا دندانه انگشتی پس از کشت.
7. یک یا دو بار استفاده از کولتیواتور های ردیفی، بسته به نوع محصول،منطقه و علفهای هرز.
8. استفاده از فوکای دوار به منظور شکستن سله یا ریشه کن کردن علفهای هرز.
 

2. شخم – کشت
در این روش، ردیف کار به گاو آهن متصل است کشت بذر همزمان و هم عرض با شخم انجام می گیرد.

3. کم ورزی یا خاک ورزی کم
در این روش، خاک ورزی ثانویه منحصر است به یک یا دو بار عبور با یک وسیله تراکتور سوار همراه با یک کارنده که در پشت وسیله سوار می شود و به طور متوالی کار می کند. وسیله خاک ورزی ممکن است یک کولتیواتور مزرعه، هرس بشقابی، هرس دندانه فنری، کولتیواتور ردیفی یا تیلر دوار نواری باشد. از یک تراکتور قوی برای انجام این عملیات متوالی استفاده می شود.

4. شخم و کشت
در این نوع روش هیچ نوع وسیله خاک ورزی ثانویه به کار نمی رود. وسایل خرد کننده خاک ممکن است به گاو آهن متصل شوند. این ادوات فقط عملیات آماده کردن زمین قبل از کشت را انجام می دهند. کشت به عنوان یک عمل جداگانه روی خاک تازه شخم شده انجام می گیرد. ممکن است وسایلی به کارنده متصل شود که شیار های شخم را تا حدی خرد کنند. در روش کشت در جای چرخ ، از جای چرخ تراکتور یا چرخهای حمل کننده کارنده که موجب خرد شدن و فشرده شدن خاک در مسیر می شود، به عنوان بستر بذر استفاده می گردد.

5. خاک ورزی – کشت
این روش نیاز به وسیله ای معمولاً پنجه غازی، برای ایجاد شیار در بقایای گیاهی قبلی، خرد کردن یک نوار باریک، کشت بذر و فشردن خاک در خط کشت دارد.ممکن است کود شیمیایی هم در همان موقع در زمین قرار داده شود.

6. دیسک – کشت
در این روش یک دستگاه کارنده روی تیلر بشقابی (گاوآهن بشقابی عمودی) سوار می گردد. بدین ترتیب خاک ورزی و بذر کاری هم زمان انجام می گیرد.

7. خاک ورزی پوشش دار
این روش بیشتر در کشت دستپاش محصولات، به کار می رود. خاک ورزی پوشش دار با به کار بردن مکرر ادوات خاک ورزی زیر شکن انجام می گیرد. پوششی از بقایای گیاهی و کلوخها در سطح خاک باقی می ماند تا از فرسایش بادی و آبی خاک جلوگیری نموده و موجب افزایش نفوذ باران و برف گردد. بستری کاملاً نرم زیر سطح خاک قرار می گیرد.

8. کشت بدون خاک ورزی
در این روش بدون اینکه هیچگونه خاک ورزی مقدماتی انجام گرفته باشد، یک ردیفکار عمل کشت را انجام می دهد. کارنده باید به یک پیش بر چین دار مجهز باشد تا ضمن عبور از گیاهان سرپا یا بقایای گیاهی،خاک را قطع کند و شیار باریکی را به جای شیار باز کن کارنده های معمولی باز نماید. بقایای گیاهی،مشکل شناخته شده ای در عملیات زراعی بوده و از بین بردن علفهای هرز به وسیله علف کشهای شیمیایی ضروری می باشد.

9. خاک ورزی حفاظتی
خاک ورزی حفاظتی یک نوع روش خاک ورزی برای کشت محصولات ردیفی است که علاوه بر حفاظت خاک، با تولید محصول نیز در ارتباط است. خاک ورزی حفاظتی بر روی شیب های کم تا حدود 2 درصد اعمال می شود تا شستشوی لایه ای را کاهش دهد. اصول کلی خاک ورزی حفاظتی که باید رعایت شود عبارت است از :
1. از افزار خاک ورزی اولیه برای ناهموار کردن خاک استفاده نمایید تا موجب کند شدن حرکت باران شده و خاک در جای خود نگهداری شود.
2. تا حد ممکن ماشینها را بر روی خطوط تراز به کار برید.
3. از روش بستر سازی و کشت بدر به طور توأم و با یک بار عبور استفاده نمایید.
4. باریکه ای از زمین را به عنوان بستر بذر آماده کنید و نواحی ناهموار و پوشیده از بقایای گیاهی را در بین ردیف های کشت به جای گذارید.
5. برای از بین بردن علف های هرز، از علف کشهای شیمیایی به جای عملیات خاک ورزی استفاده نمایید.
به کار بردن خاک ورزی حفاظتی شامل بسیاری از جنبه های صرفه جویی در وقت و انرژی مربوط به خاک ورزی کم و بسیاری از صرفه جویی های هزینه مربوط به تهیه بستر بذر اقتصادی می باشد. اما از طرف دیگر، نگهداری عمدی بقایای گیاهی در سطح خاک، ممکن است به عملیات بیشتر ماشین ها و به کار بردن بیشتر مواد شیمیایی یا کنترل امراض، جمعیت حشرات و گسترش علف های هرز نیاز داشته باشد.

10. خاک ورزی نواری
خاک ورزی نواری عبارت از هر نوع سیستم خاک ورزی برای کشت ردیفی محصولاتی است که به وسیله آن فقط بستر بذر با عرض باریک آماده می شود. این روش در صورتی که فاصله بین ردیف ها 76 سانتیمتر یا بیشتر باشد،انرژی لازم برای تهیه بستر بذر را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. از آنجایی که روش کشت با فاصله کم رواج بیشتری یافته است، خاک ورزی نواری در کاهش انرژی مورد نیاز تأثیر کمتری دارد.

منبع : بازار بزرگ کشاورزی ایران

ادامه مطلب...

دانستنی های کشاورزی: عوامل موثر در پنجه زنی گندم

هر بوته گندم چندين ساقه داشته و نخستين ساقه اي كه از خاك بيرون مي ايد موسوم به ساقه اصلي و ساقه هاي بعدي پنجه ناميده مي شوند. نخستين پنجه ظاهر شده مصادف است با باز شدن كامل سه برگ بر روي ساقه اصلي. پنجه زني در گندم پس از رسيدن گندم به مرحله 3 تا 4 برگي شروع مي شود و هر پنجه توليد شده در شرايط رشد و نمو مساعد مطلوب مي تواند يك خوشه بدهد.در شرايط طبيعي بيش از 70 درصد عملكرد دانه گندم را پنجه تشكيل مي دهند. پنجه زني گندم را قادر به سازگار شدن گياه در برابر شرايط محيطي مختلف مي نمايد. در شرايط رشد و نمو ضعيف و كمبود رطوبت و مواد غذايي قدرت پنجه زني كاهش ميیابد. با تشكيل پنجه زياد در شرايط مساعد ، عملكرد بالقوه گندم نيز افزايش مي يابد.
 

1. تاریخ کاشت
کاشت دیر هنگام  موجب می شود تا گیاه در زمان پنجه زنی با آب وهوای گرم(بهار) ودرجه حرارت بالا برخورد نموده و بسرعت از مرحله پنجه دهی عبور کند در نتیجه دوره پنجه زنی کوتاه و تعداد پنجه ها کاهش می یابد.  در شرایط کشت زود هنگام، گندم  فرصت بیشتری برای تشکیل پنجه دارد و ممکن است با تشکیل پنجه بیش از حد موجب رقابت شدید شده و با تخلیه سریع رطوبت خاک،  احتمال کاهش عملکرد دانه بیشتر گردد. بنابراین تاریخ کاشت تاثیر زیادی بر تشکیل پنجه و در نهایت روی عملکرد دانه گندم دارد.

2. میزان بذر مصرفی وعمق کاشت
میزان بذر با تراکم رابطه مستقیم وبا پنجه زنی رابطه عکس دارد بدین مفهوم که هرچقدر میزان بذر مصرفی بیشتر از حد استاندارد باشد تراکم در مزرعه افزایش و پنجه دهی کاهش پیدا می کند همچنین کاشت عمیق بذر موجب کاهش پنجه می شود.

3. شرایط جوی
بهترین وضعیت جوی برای پنجه زنی هوای سرد ابری می باشد.

4. رطوبت
تامین رطوبت مناسب وآبیاری در حد نیاز گیاه رابطه مستقیمی با تولید پنجه دارد. چنانچه مزرعه در زمان پنجه زنی دچار تنش خشکی و کاهش رطوبت در خاک شود پنجه زنی متوقف میشود.

5. کودهای پایه
فراهم بودن عناصر غذایی در زمان پنجه دهی خصوصاً کودهای پایه از جمله نیتروژن نقش بسزایی در تولید پنجه ایفاء می کند.

6. آفات وبیماریها
وجود آفات وبیماریها از جمله قارچهای عامل پوسیدگی ریشه باعث کاهش سطح سبز مزرعه وتوقف پنجه دهی میشوند با ضدعفونی بذور میتوان از خسارت این عوامل تا حد زیادی کاست.

ادامه مطلب...

سوپر جاذب چیست؟

یک ماده افزودنی خاک بوده که آب و مواد غذایی را جذب و حفظ می کنند و با خاک کشت همراه گشته و به رشد مطلوب گیاه ،کاهش اتلاف آب و هزینه های آبیاری کمک می نماید اساس ساخت این پلی مرها آلی بوده و به صورت مصنوعی تولید می گردند.
ویژگی منحصر به فرد آن بالا بودن ظرفیت جذب آب و حفظ آن است.این مواد پس از استفاده مستمر ، در خاک کشت هیچگونه تغییری ایجاد نمی نماید و گیاهان ، ارگانیسم های زنده خاک یا آب سطحی را آلوده نمی سازند.

رزینهای سوپرجاذب (سوپرآب) مواد اصلاح‌کننده جدیدی هستند که به تازگی کاربرد وسیعی پیدا کرده‌اند. این هیدروژلها، پلیمرهایی به شدت آبدوست‌اند که ضمن برخورداری از سرعت و  ظرفیت ز یاد جذب آب، به مثابه آب انبارهای مینیاتوری عمل کرده و در موقع نیاز ریشه، به راحتی آب و مواد غذایی محلول در آب را در اختیارریشه گیاه قرار می‌دهند.پلیمرهای سوپر‌آب ضمن بالا بردن ظرفیت نگهداری آب در خاکهای سبک می‌توانند مشکل نفوذناپذیری خاکهای سنگین و مشکل شسته شوی سریع کودها وآلودگی آبهای زیرزمینی را نیز برطرف می سازداین سوپرجاذبها در کشاورزی و باغبانی، جنگلکاری، فضای سبز و نیز در تثبیت بیولوژیکی شنهای روان، کنترل فرسایش خاک و کویرزدایی از جایگاه ویژه‌ای در دنیا برخوردارشده‌اند.

روش کاربرد:
کاشت گیاه: سوپرآب را با خاک اطراف ریشه مخلوط کنید، سپس چاله را با خاک پر و آبیاری کنید.
گیاه کاشته شده: در اطراف گیاه 5-3 حفره با عمق مناسب (محدوده ریشه) حفر کرده و سوپرآب را در آنها بریزید، سپس آبیاری کرده و حفره‌ها را با خاک پرکنید.
انتقال نهال:  ریشه نهال را در بشکه حاوی سوپرآب متورم فرو برده و بیرون آورید.

زراعت:
(الف) سوپرآب را به صورت نواری در ته شیارها ریخته و روی آن را با خاک بپوشانید، سپس آبیاری کنید
(ب) سوپرآب را با دست یا کودپاش پخش کنید، سپس با ابزار مناسب (متناسب با عمق ریشه) در زیر خاک قرار دهید.
چمن: سوپرآب یا چمن آب را در عمق 10 سانتی‌متری بستر کاشت چمن با دست یا کودپاش پخش کنید سپس روی آن را با  خاک بپوشانید. پس از غلتک زدن بقیه مراحل کاشت را طبق معمول انجام دهید
قارچ: سوپرآب را کاملا با خاک کشت مخلوط کرده، سپس تا حالت اشباع کامل آبیاری کنید.

رفع مشکلات کشاورزی：
مدیریت آبیاری : سوپرجاذب ها با توجه به قدرت جذب بالایی که دارند پس از آبیاری یا بارندگی ها آب را جذب کرده و به تدریج بر حسب نیاز ریشه در اختیار گیاه قرار می دهند و با این کار دوره آبیاری را بین 20 تا 50% کاهش می دهد
فشردگی خاک : یکی از مشکلات مهم در کشاورزی فشردگی خاک می باشد که می تواند سبب کاهش شدید محصول گردد در صورتی که استفاده از سوپر جاذب ها با توجه به انبساط و انقباضی که در اثر جذب و دفع آب دست می آورندسبب جلوگیری از فشردگی خاک می شوند.
کمبود مواد غذایی : یکی از عمده مشکلات بخش کشاورزی مبحث تغذیه نباتات می باشد .  سوپرجاذب ها توانایی جذب عناصر غذایی را داشته و به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهند این ویزگی علاوه بر صرفه جویی در مصرف کود و در نتیجه کاهش هزینه ها سبب شده کود در منطقه موثر ریشه قرار گیرد و باعث افزایش راندمان محصول گردد و به علاوه از شسشته شدن کودهای شیمیایی و الودگی آبهای زیرزمینی نیز جلوگیری می کند
تبخیر و روان آب : سوپرجاذب ها با جذب سریع آب سبب کاهش تبخیر آن شده و همچنین با توجه به افزایش نفوذپذیری خاک از ایجاد روان آب ها به شکل موثری می کاهد.

ادامه مطلب...